رداً على المقالة المنشورة في موقع Ynet بعنوان:”سيادة الحكم؟ الحكومة تستسلم للدروز في الجولان وتدفن مشروعاً وطنياً ضخماً”

رسالة مفتوحة إلى الصحفي يائير كراوس

مرحباً يائير،

قرأت مقالك في موقع Ynet حول مشروع توربينات الرياح في الجولان، وفوجئت بانعدام التوازن فيه. فقد تبنّى المقال بشكل شبه كامل موقف الشركة المنفذة، دون أي إشارة إلى صوت السكان المحليين – أولئك الذين سيدفعون الثمن الصحي والاجتماعي والاقتصادي الباهظ لإقامة هذه التوربينات.

إن إقامة توربينات عملاقة بالقرب من القرى الدرزية ليست مجرد مساس بالمشهد الطبيعي والهدوء الريفي؛ بل هي مساس مباشر بجودة حياة السكان، وبصحتهم وبمصادر رزقهم. ومن حقهم الطبيعي والمشروع أن يعارضوا هذا المشروع. أما تصوير معارضتهم على أنها “خروج عن القانون” أو “فوضى” فليس نقداً صحفياً، بل تحريض خطير ضد مجتمع بأكمله يدافع عن بيته ومستقبل أطفاله.

في الجولان توجد مساحات شاسعة غير مأهولة. فإذا كان المشروع “ذا أهمية وطنية” كما يقال، فلماذا لا يُقام في مناطق مفتوحة وبعيدة عن التجمعات السكنية؟
وسؤال آخر يفرض نفسه: لماذا استجابت الحكومة لاعتراض سكان مستوطنة أودم وألغت الجزء المخصص قربها، لكنها رفضت طلب السكان الدروز بإلغاء الأجزاء القريبة من قراهم؟ هل هذه مساواة في المعايير أم تمييز صارخ يتخفّى وراء شعار “سيادة الحكم”؟

وعلاوة على ذلك، هناك قضية جوهرية وأعمق بكثير – مستقبل القرى الدرزية نفسها.
فالسكان يعانون منذ سنوات من نقص حاد في الأراضي المخصصة للبناء. ويواجه الجيل الشاب صعوبة متزايدة في إيجاد قطعة أرض لبناء بيت، فيما تتضاءل الإمكانيات عاماً بعد عام. إقامة التوربينات في الأراضي المفتوحة المحيطة بالقرى ستغلق تماماً الباب أمام أي توسّع مستقبلي، وتكرّس أزمة السكن الخانقة. بدلاً من تمكين القرى من التطور بشكل طبيعي، تختار الدولة أن تحرمها من أفقها المكاني والاجتماعي – باسم “مشروع وطني”.

لقد وصفتَ المشروع بأنه ذو “أهمية وطنية”، لكن من الإنصاف أن نسأل: ما الفائدة الحقيقية التي سيجنيها الجمهور؟ هل سيؤدي إلى تخفيض سعر الكهرباء للمواطنين؟ هل سيساهم فعلاً في تطوير قطاع الطاقة في البلاد؟ الجواب، على الأرجح، لا.
من الممكن والواجب تطوير الطاقة الخضراء، ولكن ليس على حساب مجتمع واحد فقط. فمثلاً، الطاقة الشمسية بديل نظيف وهادئ وفعّال – وكان سيُستقبل بترحيب من السكان أنفسهم لو طُرح بديلاً عن التوربينات.

في نهاية المطاف، يبدو أن هذا المشروع لم يُنشأ بدافع الحاجة الوطنية، بل بدافع المصلحة الاقتصادية الضيقة. فالطرف الوحيد الذي سيجني الأرباح الحقيقية هو شركة “انرجكس”  التي ستضيف مئات الملايين إلى أرباحها، بينما سيدفع سكان الجولان الدروز ثمن الأضرار.

باسم النزاهة الصحفية، كان من الواجب أن يُسمع صوت السكان الدروز – لا كتعليق على هامش التقرير، بل كجوهر القصة نفسها.

مع التحية،
نبيه عويدات
موقع جولاني

نص الرسالة كما أرسلت للصحفي ولموقع Y-net للنشر رداً على المقالة:

מכתב פתוח לעיתונאי יאיר קראוס

בתגובה לכתבה שפורסמה ב־Ynet: “משילות? הממשלה נכנעת לדרוזים ברמת הגולן וקוברת פרויקט לאומי ענק”

שלום יאיר,

קראתי את הכתבה שלך ב־Ynet בנושא פרויקט הטורבינות ברמת הגולן, והופתעתי מחוסר האיזון שבה. הכתבה אימצה כמעט לחלוטין את עמדת החברה היזמית, מבלי להתייחס כלל לקול התושבים המקומיים – אלה שעתידים לשלם את המחיר הבריאותי, החברתי והכלכלי הכבד של הקמת הטורבינות.

הקמת טורבינות ענק בסמוך ליישובים הדרוזיים אינה רק פגיעה בנוף ובשקט הכפרי; מדובר בפגיעה ישירה באיכות החיים, בבריאות התושבים ובפרנסתם. זוהי זכותם הלגיטימית והמלאה של תושבי המקום להתנגד לפרויקט כזה. הצגת ההתנגדות הזו כ”עבריינות” או “פורעות חוק” אינה ביקורת עיתונאית – אלא הסתה מסוכנת כלפי ציבור שלם שמגן על ביתו ועל עתיד ילדיו.

ברמת הגולן ישנם שטחים עצומים שאינם מיושבים. אם אכן מדובר בפרויקט “בעל חשיבות לאומית”, מדוע לא למקם אותו באזורים פתוחים וריקים, הרחק מבתי התושבים?
ועוד שאלה מתבקשת: מדוע קיבלה הממשלה את התנגדותם של תושבי ישוב אודם וביטלה את חלק הפרויקט הסמוך ליישובם, אך דחתה את בקשתם של התושבים הדרוזיים לבטל את החלקים הצמודים ליישוביהם? האם יש כאן שיקולים שוויוניים, או שמא אפליה בוטה במסווה של “משילות”?

אך מעבר לכל אלה, ישנה סוגיה מהותית ועמוקה הרבה יותר – העתיד של היישובים הדרוזיים עצמם.
קהילות אלה סובלות כבר שנים ממחסור חמור בקרקעות לבנייה. הדור הצעיר נאבק למצוא מגרש להקמת בית, והאפשרויות מתמעטות מדי שנה. הקמת הטורבינות בשטחים הפתוחים הסמוכים ליישובים תחסום כל אפשרות להתרחבות עתידית, ותנציח את מצוקת הדיור. במקום לאפשר ליישובים להתפתח באופן טבעי, המדינה בוחרת לסגור בפניהם את האופק הפיזי והחברתי – בשם “פרויקט לאומי”.

אתה מכנה את המיזם בעל “חשיבות לאומית”, אך חשוב לשאול בכנות – איזו תועלת אמיתית יביא לציבור הרחב? האם הוא יספק חשמל זול יותר, או יתרום באופן ממשי למשק האנרגיה הישראלי? ספק גדול.
אפשר וצריך לקדם אנרגיה ירוקה, אך לא על חשבון קהילה אחת בלבד. אנרגיה סולארית, למשל, היא חלופה נקייה, שקטה ומבוזרת – והייתה מתקבלת בברכה על ידי התושבים עצמם.

בסופו של דבר, נדמה שהפרויקט הזה אינו נולד מצורך לאומי אלא מאינטרס כלכלי צר. מי שירוויח ממנו באמת הם בעלי חברת אנרג’יקס, שירשמו עוד מאות מיליונים לרווחיהם, בעוד שתושבי רמת הגולן הדרוזים יישאו בנזקים.

בשם ההגינות העיתונאית, מן הראוי היה לשמוע גם את הצד של התושבים הדרוזים – לא ככותרת משנה, אלא כלב הסיפור.

בברכה,
נביה עוידאת
עורך אתר ג’אולאני

إضغط على الرابط لقراءة المقالة على موقع Y-net:

“משילות? הממשלה נכנעת לדרוזים ברמת הגולן וקוברת פרויקט לאומי ענק“